Propozycje zmian w zakresie Warsztatów Terapii Zajęciowej przewidziane w założeniach do projektu ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
Jedno z działań realizowanych w związku z Programem kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” stanowi przygotowanie zmiany w przepisach umożliwiającej m.in. wsparcie byłych uczestników warsztatów terapii zajęciowej w utrzymaniu samodzielności i niezależności w życiu społecznym i zawodowym, poprzez utworzenie klubu działającego przy warsztacie terapii zajęciowej.
Uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej doświadczają trudności w funkcjonowaniu na rynku pracy. Dlatego ważne jest wspieranie ich nie tylko do momentu podjęcia zatrudnienia, ale również i później. Zadanie WTZ nie powinno być ograniczone tylko do samego procesu przygotowania osób niepełnosprawnych do wykonywania pracy. Uczestnicy warsztatu po jego opuszczeniu potrzebują monitorowania przebiegu swojej pracy, a także prowadzenia działań mających na celu ich dalsze aktywne funkcjonowanie społeczne.
Ponadto, projektowane zmiany obejmują również swym zakresem zagadnienia związane z wprowadzeniem standardów działania warsztatów terapii zajęciowej. Planowane zmiany legislacyjne dotyczą:
1. Zmodyfikowania definicji warsztatu terapii zajęciowej poprzez rozdzielenie dotychczas realizowanych funkcji WTZ tj.: rehabilitacji społecznej i rehabilitacji zawodowej.
2. Wprowadzenia nowego rozwiązania wspierającego aktywizację zawodową uczestników warsztatów terapii zajęciowej – stażu rehabilitacyjnego, który oznacza nabywanie przez osobę niepełnosprawną umiejętności praktycznych przez wykonywanie zadań w miejscu pracy bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą oraz umiejętności społecznych niezbędnych do wykonywania czynności zawodowych.
3. Wzmocnienia znaczenia indywidualnego programu rehabilitacji jako skutecznego narzędzia planowania terapii uczestnika warsztatu, poprzez wskazanie sfer/zakresów nauki umiejętności niezbędnych w prowadzeniu niezależnego życia i aktywizacji zawodowej, a także oceny poziomu ich opanowania – określenie kryteriów oceny oraz sposobów ich weryfikacji.
4. Określenia zasad dotyczących kierowania, przyjmowania, powrotu osób niepełnosprawnych do WTZ, wprowadzenie jednej, prowadzonej przez powiatowe centrum pomocy rodzinie, listy kandydatów do WTZ.
5. Wprowadzenia przepisu ustanawiającego obowiązek zwrotu środków PFRON w przypadku dłuższej nieobecności uczestników WTZ.
6. Uzależnienia możliwości utworzenia warsztatu w danym powiecie oraz zwiększenia liczby uczestników w funkcjonującym WTZ od zdiagnozowanych potrzeb lokalnego systemu wsparcia (komplementarność elementów systemu wsparcia) oraz liczby osób na liście oczekujących.
7. Wskazania warunków koniecznych dla spełnienia minimalnego standardu dostępności dla osób niepełnosprawnych. Określenie źródła finansowania zmian.
8. Zmian w zakresie przeznaczenia części dochodu ze sprzedaży produktów i usług wykonanych przez uczestników warsztatu w ramach realizowanego programu terapii.
9. Ponadto planuje się zmiany doprecyzowujące przepisy w zakresie działania warsztatów terapii zajęciowej.
10. Określenie zasad funkcjonowania trenera pracy – poszukiwania pracy dla osoby niepełnosprawnej, adaptacji w miejscu pracy, współpracy z rodziną i otoczeniem, monitorowaniem efektów i wsparciem w sytuacji trudności na rynku pracy.